EVCİL GELİNCİKLER

Gelincikler (Ferret)
Ev Hayvanı Gelincik (Ferret)
Bugün kuzey Amerika'da kedi ve köpekten sonra en yaygın ev hayvanı gelinciktir.
Haklarında, fare ve tavşan yakalayıcısı kötü huylu bir hayvan olarak bilindiği söylenti olsa bile, aslında onları bir evcil hayvan satıcısında izleyen biri, nasıl melek gibi uyuduklarını veya diğer arkadaşları ile coşkuyla oynadıklarını görünce, hiçte öyle olmadıklarına ikna olur...
Gelincikler aslında nasıl bir hayvandırlar? Gelincikler ne zamandan beri evcil hayvan olarak tanımlanmaktadır pek bilinmese de, şinşila kokarca ve benzerleriyle aynı aile gurubundandırlar.
Bu arada kara ayaklı ferretlerle karıştırılmamalıdırlar. Orta sıcak iklimlerde yaşarlar. Bir yaz, bir de kış kürkleri vardır. Soğuğa dayanabilirler. Eğer ısı 20c'yi aşarsa rahatsız olurlar. Günün uzunluğuna göre ayarlı bir solunum ritmleri vardır. En yakın akrabaları Avrupa kutup kedisi ile step kutup kedisidir, Balkan'lar ve Kafkaslar'da yaşarlar.
2500 seneden beri bilinmektedirler ve zamanla evcilleştirilmişlerdir. Vermin (Haşere) kontrolü ve avcılık için eğitilmişlerdir, insanlarla ilişkileri köpek ve hatta kediler kadar eskidir.
Gelinciklerin ömürleri, kazalar ve ciddi hastalıklar olmadıkça 8-10 yıl kadardır. Tam büyümüş dişiler 2kg'ı bulur. Erkekler biraz daha büyük olup ağırlıkları dişilerin iki katına yaklaşır. Renklerleri kahverengi, siyah ve gri renklerinin tonları olarak değişir. Bazı gelincikler soluk sarı renkli ve siyah gözlü olurlar. Bunların''Albino'' olanları ise pembe gözlüdür.
Ferretlerin seksüel yaşamları başlamadan önce kısırlaştırılmaları tavsiye edilmektedir.Dişilerçiftleştirilmezlerse ''Aplastic Anemia'' olurlar ve feci bir şekilde ölürler.
Senede iki kere veteriner muayenesi tavsiye edilir. Yüksek kalite gelincik veya kedi maması ile beslenmelidirler, arada sırada meyve ve tatlı sebze severek yerler. Süt ürünleri buğday, ekmek, fındık ve fıstık gibi yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
Evde ferret başka ufak hayvan olmamasına dikkat edilmelidir.
İnsanlara yakın ve oyun severdirler. İhtiyaç olmadıkça kafese konulmamalıdır. Buna rağmen emniyetli bir yeri olması için, bir kafesi olması önerilir. Birkaç tanesi bir arada neşeli bir gurup oluştururlar. Çok meraklı hayvanlardır, her şeyi kontrol edip ne olduklarını öğrenmek isterler, bu merakları da bazen erken ölümlerine neden olur.
Günde 18-20 saat uyurlar, arada sırda uyanarak bir şeyler yerler ve nerede olduklarına bir bakarlar ve diğer ihtiyaçlarını giderirler. En faal zamanları güneş doğarken ve batarkendir, sanki yorulmak bilmezler.
Ev yaşantısına uyarlar kendilerine ait eşyaları vardır. Eşya seçip saklarlar. Torba, çorap, kauçuklu maddeler onların cazibelerini çeker. Baş aşağı edebildiklerini ve içini dışına getirebildikleri şeylerle oynarlar.
Oynayıp yorulduklarında sıcak bir yer, insan kucağı dahil bir kenara çekilirler. Şayet grup halindeyseler üst üste yığılıp yüzlerinde yaramazlıklarının ifadesi dahi olmadan masum bir şekilde uykuya dalarlar.
Genelde tıpkı 2-4 yaş arasındaki çocuklar gibidirler.
Ferretin sizin için doğru bir seçim olup olmadığına karar vermeden önce Gelincik sahibi olanlarla konuşup bilgi alın. Haklarında yazılanları okuyun. Kedilere nazaran daha dikkatli bir bakıma ihtiyaçları vardır, metabolizmaları farklıdır.
Eğer evde çoğu zaman bulanamıyorsanız ve de dağınıklığı sevmiyorsanız, Ferret sizin için uygun olmayabilir.
Bununla beraber ufak çocukları seviyor ve ufak çocuğunuz yoksa, biraz karışıklık, kırılıp dökülme gibi kazalarla belki sizin de bir gelincik sahibi olmak ilginizi çekebilir. Merak etmeyin onlar ısırarak çiğneyerek mobilyalarınıza hasar vermezler. Diğer ev hayvanları gibi kum kutusu gerektirir. Onları her gün parka ve yürüyüşe çıkarma zorunluluğu da yoktur.


Apartmanda yaşayanlar ve alerjisi olanlar için gayet uygun bir ev hayvanıdırlar. Eğer bir Ferret ebeveyni olmaya karar verdiyseniz, onun aşılarını ve veteriner kontrolünü temin etmeniz gerekir.
Her hangi bir, evcil hayvan satan pet shop'tan alınan ucuz Gelincik'in genetiğinin düzgün olması , hastalıklı veya enfeksiyonlu olmamasına dikkat etmek gerekir.
Eğer Ferretin ihtiyaçlarını karşılaya biliyorsanız hayatınıza yenilik ve renk katacak bir arkadaş edinmiş olursunuz.
Sağlık
Gelinciğin yaşamı insan hayatında sadece, 8-10 yıllık bir zamanı, kapsar onu sende iki üç defa veterinerinize götürmelisiniz. İyi bir check-up dan sonra senede bir defa aşılarını da ihmal etmemelisiniz. Birde ''canin distemper'a'' (köpek gençlik hastalığına) karşı da aşı yaptırılması çok yerinde olur. Çünkü bu hastalık çok tehlikeli ve öldürücüdür. Her yıl yapılması gerekir.
Eğer Ferretin uzun süre dışarıda kalmış ve diğer hayvanlarla temas etmişse, ayrıca sizinde aşı yaptırmanız gerekecektir.
Dişlerini de kontrol etmek gerekir, çünkü dişlerinde çürükleri veya bir şeyleri ısırırken kırılmış dişleri olabilir. Dişlerin de ki kırklar hayvanda huysuzluk yaratır. Onun için temiz tutmak ve pet diş macunu ile bakımını yapmak yerinde olur. Bu gibi ihtiyaç malzemeleri veteriner hekimlerden tedarik edilebilir.
Kısırlaştırma(Yumurtalıklarını Aldırmak)
Bütün gelinciklerin ergenliğe girmeden kısırlaştırılması gerekmektedir. Bu hem kötü koku akarlarını önler hem de ömürlerini uzatır. Dişi Ferretler genelde şubat ayında olan ilk yumurta atmasında sıcak bir yere çekilirler. Başarılı bir çiftleşmeye kadar orda kalırlar. Eğer çiftleşme gerçekleşmezse Aplastic Anemia olarak kötü bir şekilde ölürler. Dolayısıyla gelinciğiniz bu döneme girmeden önce kısırlaştırabilirseniz ömrünü uzatmış olursunuz.
Bağırsak Tıkanmaları
Gelinciklerin erken ölmelerinin nedenlerinden biride bağırsak tıkanmasıdır. Birçok Ferret gelişi güzel lastiğimsi bir sürü ufak tefek nesneleri kemirir ve yutarlar. Bunlar bağırsaklarında tıkanmalara yol açar. Eğer derhal cerrahi
müdahalede bulunulmazsa acı içinde ölümlerine sebep olur. Bağırsağın İçinde oyuncak bebek ayağından tutun, düğme, sünger ve daha başka şeylere kadar yuttukları her şey bulunur. Onun için de evde emekleyen bebek varmış gibi dikkatli olunmalıdır. Gelinciğinizi buğday, ekmek fındık gibi ve de lifli sebze ve meyvelerle beslemeyin. Bu çeşit yiyecekler bağırsak tıkanmalarına yol açar.
Hijyen
Gelincik bir sefer elden geçtikten, bakımı yapıldıktan sonra, sadece bir kaç ayda bir banyo yaptırılsa olur. Elden geçirilmemiş erkek ferretler misk çiçekleri gibi kokarlar ve bölgelerini belirlemek için idrar bırakırlar. Yıkarken gözleri yakmayan insan şampuanı kullanılabilir. Bu sayede burnundan poposuna kadar sıkıntısız bir şekilde yıkanmasına müsaade ederler.
Hastalıklar
Gelincikler insanlar gibi grip olabilirler ve virüslerini insanlardan alıp onlara verebilirler. Onun için eğer gripseniz ferretinize dokunmadan önce ellerinizi yıkamayı ihmal etmeyin. Yüzünüzden uzak tutun ve ona hastalığınızı geçirmemeye çalışın.
Gelincikler '' canin distemper'' ve ''kuduz'' muafiyetleri yoktur. Diğer sıradan hastalıklar ise Aleutian hastalığı, bronşiyal hastalığı , pankreatik tümörler, kardiyomipati ve de virüsal enfeksiyonlardır. Erken teşhisinde tedavileri mümkündür.
Ferretler hastalandıklarında metabolik tempoları yüzünden çabuk formdan düşerler.